آکادمی و موسسه علمی پژوهشی ابن سینا

5-1- مقدمه

با توجه به خسارات مالی و جانی جبران‌ناپذیر ناشی از خرابی سدهای بتنی تحت زمین لرزه، طراحی و تحلیل ایمن این ابر سازه ها از اهمیت و ضرورت ویژه برخوردار است و می‌بایست از روش‌های علمی و آخرین یافته ها بهره جست  تا در کنار مباحث اقتصادی و زیست‌محیطی بتوان متضمن ایمنی و کارایی فنی این فرا سازه‌ها بود. دانش بشری در زمینه تحلیل و طراحی سدها در چند دهه اخیر پیشرفت های شگرفی را شاهد بوده است در این راستا سدهای بتنی وزنی به‌عنوان یکی از این فرا سازه‌ها از این قاعده مستثنا نبوده است و با گسترش علوم مختلف مهندسی، رشد فناوری و توان محاسباتی تحت تحلیل های بسیار جامع تر و دقیق تری نسبت به تحلیل سنتی قرارگرفته است. بنابراین بررسی جنبه های مبهم در عملکرد لرزه ای سدهای بتنی وزنی بسیار حائز اهمیت می باشد. در زلزله های حوزه دور به دلیل توزیع یکنواخت تر انرژی در طول مدت زلزله، ماهیت پاسخ سازه متفاوت است و شتاب‌نگاشت های ثبت شده در حوزه دور عموماً شامل مولفه های فرکانسی پایین هستند در حالیکه زمین‌لرزه‌های حوزه نزدیک گسل توسط یک حرکت ضربه ای با مدت زمان کوتاه و پریود بلند مشخص می شوند که سازه را در ابتدای رکورد در معرض انرژی ورودی بزرگی قرار می دهند. این حرکت پالسی بویژه در جهت پیش رونده معمول بوده که در آن سرعت شکست گسل با سرعت نزدیک به سرعت موج برشی به طرف ساخت گاه انتشار می یابد. اثر جابجایی ماندگار نیز نتیجه تغییر مکان پسماند زمین به دلیل تغییر شکل های تکتونیکی مرتبط با مکانیزم شکست می باشد، توسط یک پالس سرعت یک طرفه با دامنه بلند و با یک گام یکنواخت در تاریخچه زمانی تغییر مکان توصیف می گردد. ویژگی دیگر این زمین لرزه ها اثر فرا دیوار است که به دلیل نزدیکی ساختگاه های روی فرا دیواره به صفحه گسل نسبت به ساخت گاه با همان فاصله روی فرودیواره ایجاد می گردد. ویژگی مهم دیگر اثر مؤلفه قائم است دلیل اهمیت این مشخصه بزرگتر بودن نسبت حداکثر بودن نسبت شتاب قائم به شتاب افقی زمین در رکوردهای نزدیک گسل با دور گسل می باشد. 
با توجه به قرار گرفتن کشور عزیزمان ایران در کمربند لرزه ای آلپ-هیمالیا کشورمان را در شمار کشورهای آسیب پذیر از لحاظ خطر زمین لرزه قرار داده است لذا بررسی تأثیر ساخت گاه و  حوزه میدان زلزله بر این ابر سازه ها از ضرورت ویژه برخوردار است. لذا در این مطالعه تأثیر عملکرد لرزه ای سدهای بتنی وزنی تحت زلزله های حوزه دور و نزدیک بررسی گردید. در فصل اول این پژوهش کلیات تحقیق ارائه شده است اعم از بیان مسئله، ضرورت و اهداف تحقیق، فرضیات پژوهش و ساختار کلی پایان نامه در این فصل ارائه شده است. بنابر فرضیات و اهداف معرفی شده در انجام پایان نامه عمران حاضر تأثیر شرایط محتویات فرکانسی، حوزه میدان درو و نزدیک زلزله، شرایط مخزن پر، نیمه‌پر و خالی دریاچه و همچنین تأثیر مؤلفه قائم زلزله در زلزله های حوزه نزدیک مورد ارزیابی قرار گرفت. در فصل دوم این تحقیق مروری کاملی بر تحقیقات داخلی و خارجی گذشته در خصوص ارزیابی لرزه ای سدهای بتنی وزنی و روش‌های شبیه-سازی ارائه شد و همچنین تحقیقات صورت گرفته در خصوص مطالعات حوزه میدان زلزله بیان گردید. گرفت بر اساس مطالعات انجام شده احتمال خرابی این سازه ها تحت شدت های مختلف زلزله با استفاده از منحنی های شکست قابل محاسبه می  باشد و همچنین مشاهده گردید در اکثر مطالعات پیشین در خصوص تأثیر حوزه میدان زلزله بر عملکرد لرزه ای سدها متغییرهایی چون محتویات فرکانسی، شتاب‌نگاشت های حوزه دور و نزدیک، میزان و توسعه رشد ترک مورد ارزیابی قرارگرفته است در پژوهش حاضر به منظور ارزیابی دقیق تر اندرکنش سد- فوندانسیون- مخزن شبیه سازی می شود تا تأثیر نیروهای هیدرودینامیکی دریاچه و انعطاف‌پذیری پی در نظر گرفته می شود و تأثیر شرایط مخزن پر، نیمه‌پر و خالی و مؤلفه قائم زلزله در زلزله های حوزه دور و نزدیک بررسی می شود لذا بررسی تأثیر همزمان اندرکنش خاک-سازه-مخزن و مؤلفه قائم زلزله در ارزیابی عملکرد لرزه ای سدهای بتنی وزنی در شرایط مختلف مخزن تحت تحریکات گسل دور و نزدیک با استفاده از روش تاریخچه زمانی-انتگرال‌گیری مستقیم از جنبه های نوآوری پژوهش است.

جهت دانلود فایل کامل کلیک کنید

در صورت داشتن هرگونه سوال و یا نیاز به مشاوره در زمینه انجام پایان نامه عمران ژئوتکنیک - سازه با ما در ارتباط باشید.