آکادمی و موسسه علمی پژوهشی ابن سینا

مرور ادبیات به معنی "بررسی کلیه مطالبی است که توسط دانش پژوهان و پژوهشگران سرشناس و معتبر با محوریت یک موضوع منتشر شده است" (http://axc.metu.edu.tr; http://en.wikipedia.org). سایر موسسات مانند دانشگاه تورنتو در کانادا نیز بر این موضوع اشاره کرده است که مرور ادبیات مربوطه ترکیبی از مطالب منتشر شده در مورد یک موضوع پژوهشی خاص است (http://www.writing.utoronto.ca). منظور ضمنی در این توصیف یا تعریف این است که مرور جامع ادبیات عمیقا به دانشجویان کمک می کند شکاف های پژوهشی موجود در حوزه مطالعاتی خود را شناسایی کرده و در عین حال به ترکیبی از آخرین دستاوردها در رشته خود دست یابند. این همان دلیلی است که باعث می شود پژوهشگران به رویکرد سایر پژوهشگران شامل دانشجویانی که در حال انجام رساله دکتری و پایان نامه ارشد خود هستند در قبال ادبیات مربوط به مطالعات خود علاقمند شوند.

رهنمودهای اساسی برای مرور ادبیات 

ممکن است برای شما به عنوان یک پژوهشگر تازه کار، مرور ادبیات علمی مربوط به مطالعه خود دشوار باشد. این بخش معمولا تحت عنوان "مرور ادبیات مربوطه" شناخه می شود زیرا ادبیاتی که مرور و تحلیل می شود دقیقا همان مطالبی است که با حوزه مطالعاتی خاص شما در ارتباط است. اگر به خوبی ندانید که چرا باید ادبیات را مرور کنید و چطور باید این کار را انجام دهید مرور ادبیات واقعا حکم کابوس را خواهد داشت.

در طول سال ها، بارها دانشجویان مقطع دکترا را دیده ایم که با حجم بالای مطالب گردآوری شده و یادداشت های حاصل از مطالعات و منابع مختلف درگیر هستند. گردآوری حجم بالای مطالب در روند مطالعه ادبیات و در عین حال سردرگمی در قبال این حجم از مطالب یک تجربه رایج است. این نتیجه همان گردآوری سرسری و بدون آگاهی ایده ها از هر منبع تحت مطالعه است.

معمولا دانشجویانی که در حال مرور ادبیات هستند در دو گروه جای می گیرند: افرادی که انبوهی از مطالب را گردآوری می کنند و بعدها نمی دانند با آنها چکار کنند و دانشجویانی که نمی دانند مطالب مورد نیاز خود را از کجا تهیه و گردآوری نمایند. در هر دو حالت، مرحله مرور ادبیات بسیار سنگین، دشوار و خسته کننده خواهد بود. برای جلوگیری از این شرایط و برای تسهیل این مرحله باید چند کار مهم انجام دهید.

اگر فقط یک موضوع پژوهشی خاص را انتخاب کرده اید مرور تمام ادبیات موجود در رشته شما ضرورتی ندارد. به عنوان مثال اگر موضوع پژوهشی ویژه شما تغییرات جوّی است، بخش عمده ادبیات پژوهشی با محوریت علم محیط زیست برای شما غیرضروری خواهد بود. تنها چیزی که به آن نیاز دارید مطالبی است که ارتباط مستقیم با مطالعه جاری شما دارد؛ یعنی گزارش تغییرات در الگوهای آب و هوا در یک منطقه مورد نظر از کشور، تغییر الگوهای بارش باران در کشورهای مختلف یک منطقه، اطلاعات به روز در مورد یخچال ها و قله های یخی در حال ذوب و غیره. دقیقا به همین دلیل، فصل مربوط به مرور ادبیات تحت عنوان "مرور ادبیات مربوطه" شناخته می شود.

آنچه از شما برای مرور انتظار می رود، صرفا مطالبی است که با موضوع تحت مطالعه شما ارتباط دارند. تنها راهکار این است که بتوانید بین اطلاعاتی که در روند مطالعه به شما کمک می کنند و اطلاعات غیرمرتبط و غیرمهم تمایز ایجاد کنید. مرور ادبیات مربوطه مهمترین بخش رساله شماست. در حقیقت در اغلب موارد، این بخش همان بخش قابل چاپ رساله شماست.

در صورت داشتن هرگونه سوال با ما در ارتباط باشید.