آکادمی و موسسه علمی پژوهشی ابن سینا

نتیجه حاضل از انجام پایان نامه اندیشه سیاسی حاضر

از انجام پایان نامه اندیشه سیاسی حاضر می توان به صورت زیر نتیجه گیری نمود.

باید توجه به اینکه هر الگویی برای اجرایی شدن وداشتن فایده عملی به یک سری لوازم پشتیبانی ،پیش نیاز ها و هم نیاز ها محتاج است.در سیره امیرالمومنین علیه السلام نیز الگویی که برای انتقاد از نظام سیاسی وجود دارد از این قائده مستثنی نیست.هرم جامعه  انسانی که سه قسمت اصلی شامل خلیفه (حاکم)،کارگزاران ومسئولان  و درنهایت عامه مردم را شامل می شود ، در این الگو همه، نیاز ها و لوازمی دارند تا بتوانند در مسیر هدف نهایی جامعه انسانی-اسلامی یعنی رشد گام بردارند. یکی از ویژگی های زندگی امیرالمومنین علیه السلام این است که تقریبا در همه نقش های اجتماعی که ممکن است یک انسان در طول زندگی عادی خود در قالب آنها باشد  ایفای نقش کرده است.اگر زندگی مبارک ایشان را براساس وقایع مهم دسته بندی شود ،تقسیم بندی زیر بدست می آید:
الف) در یک دوره بیست و سه ساله  در زمان حیات مبارک  پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله وسلم وظهور اسلام نقش های ذیل را ایفاکرده است:
1.    شاگرد مکتب نبوی صلی الله علیه وآله وسلم
2.    وصی وجانشین  پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله وسلم درمکه ومدینه
3.    سرباز فداکار وجان برکف برای صیانت از اصل اسلام وشخص پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله وسلم
4.    کشاورز و معلم در مدینه
5.    پدر خانواده 
البته در همه این نقش ها تحت ولایت و ودر اطاعت کامل ولی امر بوده . به گونه ای که با توجه به توانایی ها و قابلیت های بی شمار خود در هر مسئله ای که پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله وسلم نیاز به یاری داشته اند ایشان همواره گزینه اول بوده اند.دراین دوره نحوه تعامل با ولی امر را از سوی نقش هایی که ذکر شداز ایشان شاهد هستیم.
ب ) در یک دوره بیست وپنج ساله پس از رحلت پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله وسلم ایشان را در نقش های ذیل مشاهده می کنیم:
1.    رجل سیاسی دور ازحکومت
2.    مردی که سخت ترین اهانت ها وهتک حرمت ها به خانواده ویارانش شده است.
3.    مشاور امین ومطمئن برای حکامی که بنا به ده ها دلیل عقلی ونقلی صلاحیت حکومت ندارند.
4.    منتقدی دلسوز ونگاهبانی حاذق برای اصل اسلام ناب محمدی صلی الله علیه وآله وسلم
5.    یک کشاورز ساده وموفق
ج ) در یک دوره کوتاه چهار سال ونه ماهه در نقش های ذیل:
1.    حاکم اسلامی وخلیفه پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله وسلم
2.    پدر خانواده
3.    منتقدی مطمئن ونگاهبانی امین برای جامعه اسلامی
با دقت در این موارد به خوبی  تکلیف هر شخص در هر جایگاهی از جامعه انسانی واسلامی که دارد برای تعامل با ولی امر و حکومت وجامعه اسلامی مشخص می گردد.
برای شناخت بهتر الگوی انتقادی ایشان با جامعه اسلامی بهتر است به بررسی هرم جامعه ازپایین ترین مرتبه پرداخته شود.
الف-1) ایشان در طول دوره حیات پربرکت پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله وسلم عملا هیچ پست اجرایی ثابت نداشتند وصرفا به عنوان عصای دست  پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله وسلم فعالیت می کردند. در مواقعی هم که حضرت باایشان کاری نداشتند به کشاورزی ودر آمدزایی از راه های مختلف می پرداخته اند.پس اگر یک شخص عامی  وساده می خواهد بداند در مقابل ولی امر ، حکومت وجامعه  اسلامی چه وظیفه ای دارد باید این دوره از حیات ایشان را مورد بررسی قرار دهد.
الف-2) همچنین شخصی که کارگزار ومأمور حکومت اسلامی است باید این دوره از زندگی امیرالمومنین علیه السلام  را مورد تدقیق قراردهد.چراکه ایشان در مواقع زیادی به عنوان مأمور حکومتی به جاهای مختلف گسیل شده اند ویا در خود مدینه النبی به مأموریت های مختلفی منصوب شده اند.در این دوره است که الگویی صحیح از تعامل با حکومت وجامعه اسلامی  ازجایگاه یک مأمور دولتی را می توان مطالعه کرد.
ب -1 ) در دوره دوم ایشان به ظاهر دور از حکومت هستند وبه کار های اجرایی  نمی پردازند به عنوان اصلی ترین نگاهبان دین که هیچ  ابزار اجرایی  در دست ندارد فعالیت می کنند.ایشان از طرفی باید مانع از وارد شدن از ناحیه دشمنان به حکومت اسلامی شوند وازطرفی  باید مانع از ایجاد انحراف در آموزه های اسلام ناب شوند.بدین ترتیب هم اصلی ترین منتقدحکومت جامعه اسلامی هسنتد وهم اصلی ترین نگاهبان دین و جامعه اسلامی محسوب می شوند.این دوره از زندگی مبارک امیرالمومنین علیه السلام برای افرادی که خود را دلسوز وپادر رکاب فداکاری برای جتمعه اسلامی می دانند قابل توجه است.
ج -1 ) در دوره سوم هم که ایشان در رأس حکومت قرار دارندبا تمام شرایط برای حکام جامعه اسلامی وآحاد مردم جامعه قابل توجه است تا الگوی عملی صحیحی برای انجام تکالیف خود در زندگی داشته باشند.
به نظر می رسد ایشان در کل سیره ای که با حکومت وجامعه اسلامی داشته اند همواره بر اساس چند محور ذیل عمل کرده اند:
١)صيانت از اصل اسلام ناب
٢)حفاظت از مباني اسلامي
٣)حفظ وحدت اسلامي 
٤)ارتقاء كار آمدي حکومت  .جامعه اسلامی
٥)جلوگيري از بروز انحرافات  واعمال نظر بنيادين در مورد مسائل اصلي  واساسي دين توسط دشمنان داخلي
٦)سوءاستفاده دشمنان خارجي از مشكلات داخلي  جامعه اسلامي 
٧)درنظر داشتن نيت اداي تكليف الهي در برابر دين خدا 
همچنین از بررسی کلی تعامل ایشان با حکومت به عنوان منتقد ونیز تعامل ایشان بامنتقدان ومخالفان از جایگاه حاکم اسلامی چنین  برمی آید که اشخاصی که انتقاد سازنده وخالصانه داشته واصلا صلاحیت شرعی وقانونی این کار را دارند  باید شرایط دیل را داشته باشند:
١)آگاهي كامل وكافي به احكام اصيل اسلام
٢)شناخت دقيق اوضاع اجتماعي وشرايط سياسي 
٣)داشتن تقوي علمي وعملي 
٤)مقدم داشتن منافع عقلاني وشرعي جامعه اسلامي بر تمام منافع عقلاني وشرعي شخصي
٥)استفاده از تمام ابزار هاي مشروع وعقلاني براي حفظ منافع واس اساس اسلام
6)خلوص نیت 
7)داشتن هدف منفعت و مصلحت برای کل جامعه اسلامی
این شرایط به این دلیل ذکر شد که هر شخصی که منافع خودرا درخطر دید نتواند زبان به انتقاد واعتراض بگشاید وبا جو سازی  وسوءاستفاده از فضای آزاد موجود جامعه که برای عامه مردم وخیر خواهان صالحان ایجاد شده است نقابی از عقل و شرع برچهره زند ومنافع کل حکومت وجامعه اسلامی را با خطر مواجه کند. که در این صورت سنگ روی سنگ بند نمی شود.ولی اگر این شروط برای منتقدین در جامعه نهادینه شود مردم هر صدایی راکه به اعتراض بلند شود با این معیار ها می سنجند و تکلیف خود را در برابر آن تشخیص می دهند.

در صورت داشتن هرگونه سوال و یا نیاز به مشاوره در زمینه آموزش نحوه انجام پایان نامه اندیشه سیاسی با ما در ارتباط باشید.