آکادمی و موسسه علمی پژوهشی ابن سینا

انجام پایان نامه با موضوع اکوتوریسم

مقدمه

فصل پنجم که فصل آخر پایان نامه میباشد ودرواقع خروجی ونتیجه 4فصل اول در این فصل مشخص می شود بنابرین در این فصل نتیجه این مطالعه وپیشنهادات آن ارائه خواهدمی شود.

نتیجه حاصل از انجام پایان نامه با موضوع اکوتوریسم حاضر

منطقه ارسبارن متشکل از سه شهرستان اهر، ورزقان وکلیبر میباشدو دارای استعدادهای طبعیی فراوانی است که ازجمله آن می توان به جنگلهای ارسباران که منطقه حفاظت شده ارسباران را در دل خود جای داده است و مکانی برای گونه های نادرگیاهی و جانوری همچون سرخدار- قره غات-سیاه خروس وگوزن مرال است ، کوههای قره داغ که دامنه این کوههامحل مناسبی برای اتراق عشایر ییلاق نشین و دشتهای مستعدآن محلی برای تأمین دام آنها ومنبعی برای انواع فعالیتهای کشاورزی، دامپروری ودامداری است،آبهای گرم وسرد معدنی که درمانی طبیعی برای بیماریهایی همچون رماتیسم وکلیوی است، رودخانه های خروشان که در رأس آنها رودخانه ارس قرارردارد ،رودی که حدومرزچند کشورهمچون ایران – آذربایجان- ارمنستان را ازهم تفکیک می کند، مراتعی که پس از جنگل عمده‌ترين پوشش گياهي ارسباران را تشکیل میدهدو مکانی برای رشدگیاهان دارویی است،محصولاتی همچون زغال اخته- پنبه- گندم که حاصل دستان پرتوان کشاورزان زحمت کش میباشد، و همسایگی با کشورهای آذربایجان- ارمنستان،داشتن پیشینه تاریخی که در رأس آن تاریخ بابک خرمدین که دربرابرستیزه خواهی عربها ایستادگی کرد ومرگ با عزت را به زندگی با ذلت ترجیح داد،صنایع دستی همچون ورنی –جاجیم-گلیم-فرمش که نسل به نسل وسینه به سینه حفظ شده وتاریخ وطبیعت را درآنها به تصویرکشیده اند،مردمان خونگرم که هیچ وقت درطول تاریخ تسلیم دشمنان نشده وبا دستان پرتوان خود سختی زندگی وبی مهری وکم توجهی حاکمان وقت را به خوشی تبدیل کرده اند،اشاره کرد وهمه نشان از پویایی زندگی دراین منطقه است وهریک ازآنها باهماهنگی دیگرعوامل می توانند موجبات رشد وتوسعه این منطقه را فراهم کنند.یکی از ویژگی هایی که این منطقه از آن برخوردار است داشتن منابع و جاذبه های طبیعی فراوان است که بهترین وبزرگترین فرصتی است برای این منطقه که در صورت برنامه ریزی ومدیریت آنها می توان این منطقه را به یک مقصد گردشگری بویژه اکوتوریستی تبدیل کرد بدون شک اهمیت وآثاراجتماعی واقتصادی گردشگری برهیچ کسی پوشیده نیست. گردشگری چه در کشور های توسعه یافته وچه کشور های درحال توسعه ازلحاظ اقتصادی یکی از سریعترین بخش در حال رشدویکی ازبزرگترین منبع سرمایه گذاری و اشتغال زایی می باشد.گردشگری یکی ازسریعترین صنعت های درحال رشد جهان ومنبع اصلی تبادل درآمد خارجی واشتغال برای برخی ازکشورهای درحال توسعه بوده وبه طورفزاینده برمحیط طبیعی متمرکز است.طبق پیش بینی یونسکو تا پایان سال 2020میلادی اکوتوریسم با بالاترین رشد درمقام اول ازبخشهای مختلف گردشگری قرارخواهد گرفت. اماگردشگری با همه این ویژگی ها ومنافعی که برای جامعه بدنبال دارد ممکن است درصورت بی توجهی وعدم برنامه ریزی به ازبین رفتن این جاذبه ها ومنابع منجر شود.وحتی ممکن است جاذبه های گردشگری به خودی خود نتوانند جذاب باشند وعلاقمندان وگردشگران را به سمت خود جذب کنند بلکه نیازمند توجه وتحقیق ومطالعه وبرنامه ریزی هستند تابصورت پایدار هم گردشگران رابه سمت خود جذب کنندوهم منابع گردشگری را حفظ کنند.شهرستان کلیبرنیز که برخوردار ازمنابع وجاذبه های طبیعی وتاریخی وفرهنگی متعددی می باشد ازفرصتهای خوبی در جهت توسعه گردشگری واکوتوریسم برخوردار است بنابرین برای تبدیل آن به یک مقصد جذب گردشگرواکوتوریست پایدارنیاز به برنامه ریزی وتدوین راهبردهای مشخص در جهت تبدیل این منطقه به یک مکان اکوتوریستی پایدار می باشد. چرا که در صورت برنامه ریزی و توسعه از پیش اندیشیده شده، گردشگری قادر است منافع مستقیم و غیر مستقیم اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، محیطی و سیاسی را ایجاد و سهم قابل توجهی را درتوسعه ایفا نمایدبه منظور استفاده از توانهای محیطی و ظرفیتهای بلا استفاده از مناطق گردشگری لازم است با ایجاد زیرساختهای مناسب، ایجاد انگیزه برای بازدید از منطقه، تعیین الویتهای توسعه، محرکهای لازم جهت ایجاد انگیزه بازدید از مقصد را فراهم آورد. چنین اقداماتی بدون توجه به ابعاد گوناگون جاذبه های بالفعل و بالقوه و تدوین برنامه های مبتنی بر الویتهای توسعه میسر نخواهد بود.بنابرین صرف تبدیل یک منطقه به یک مکان گردشگری نمی تواندهدف کاملی باشد بلکه پایداری یک مکان گردشگری می تواند هم سو با اهداف توسعه پایدارباشدبه همین منظور عنوان تحقیق را برنامه ریزی راهبردی توسعه اکوتوریسم قرار دادیم تا بلکه بتوانیم با استفاده از مزیتهای اکوتوریستی شهرستان کلیبر،این منطقه را به یک مکان اکوتوریستی مستمر وپایداراز آن جهت که هم منابع طبیعی حفظ شود وهم گردشگری متداوم باشد،تبدیل کنیم لذا جهت تدوین راهبردهای توسعه گردشگری مدلهای مختلفی با ابعاد متفاوتی بیان شده اند که از میان این مدلها، مدل برنامه ریزی راهبردی که دیویدارائه داده است برای رسیدن به اهداف تحقیق که عبارت است "ازبررسی قابلیتها و محدودیتهای اکوتوریستی شهرستان کلیبردرچارچوب رویکرد توسعه پایداروارائه راهبردهایی به منظور توسعه گردشگری واکوتوریسم شهرستان کلیبرباتوجه به پتانسیل های آن"مناسب دیده شد.امادراین تحقیق، ما ازهمان اول رویکرد ی که درپیش گرفتیم رویکرد برنامه ریزی راهبردی درکناررویکرد توسعه پایدار بود چرا به یقین اگرتدوین راهبرد بدون برنامه ریزی ورویکرد پایداری انجام شود ممکن است در کوتاه مدت باعث رشد یک سیستم شود ولی در درازمدت می تواند به اتلاف منابع منجرشود بدین صورت جهت پایداری یک سیستم رویکرد پایداری لازم می نماید.درنهایت با مشخص شدن رویکردتحقیق ومدل انجام آن که عبارتند از رویکرد برنامه ریزی راهبردی وتوسعه پایدار ومدلهای SWOTوQSPM،درصدد انجام تحقیق برآمدیم.
بابرنامه ریزی راهبردی توسعه اکوتوریسم شهرستان کلیبرمتوجه می شویم که این شهرستان در زمینه توسعه اکوتوریسم از قوتهایی برخوردار است که در بین آنهاوجود جنگلهای ارسباران ومراتع نسبتا غنی و تنوع گیاهی در آنها ازجمله گیاهان دارویی و وجود بیش از150کیلومتر مرز مشترک و امکان دسترسی به کشورهای همجواربالاترین امتیاز را به خود اختصاص دادندیعنی مهمترین نقاط قوت در جهت توسعه اکوتوریسم در این محدوده به شمار می آیندودربین نقاط ضعف فقدان نظام جامع بازاریابی و اطلاع رسانی گردشگری وضعف زیر ساختهای گردشگری و صنعتی در منطقه(فرودگاه – راه آهن و ...) با بالاترین امتیازنسبت به دیگرنقاط به عنوان اساسی ترین نقطه ضعف جهت توسعه گردشگری شهرستان کلیبرانتخاب شدند. ایجاد واجرای طرح ارتقای منطقه حفاظت شده ارسباران به پارک ملی، قابلیت بالای منابع و استعدادهای اکولوژیکی منطقه وهمسایگی با منطقه آزاد تجاری صنعتی ارس و کشور آذربایجان و ارمنستان ازجمله فرصتهای خوب برای تبدیل منطقه به یک مقصد گردشگری لحاظ شد ند ودربین تهدیدها تخریب جنگلهای ارسباران بدلیل جاده سازی وبدون توجه به توسعه پایداروچرای بی رویه دام در مراتع ارسباران و شکارغیر مجاز حیوانات به عنوان یک تهدید اصلی برای اکوتوریسم منطقه مورد مطالعه شناخته شد. با محاسبه مجموع نمرات نهایی نقاط قوت و نقاط ضعف و به عبارتی عوامل داخلی که عدد 37/3را نشان می دهد و از آنجا که این عدد بزرکتر از عدد 5/2می باشد بنابرین به این نتیجه می رسیم که اکوتوریسم شهرستان کلیبراز نظر عوامل درونی دارای نقاط قوت می باشد وبه عبارتی نقاط قوت اکوتوریسم این منطقه بر نقاط ضعف آن غلبه یا برتری داردواین یک مزیت بزرگی در جهت تبدیل این منطقه به یک مقصد گردشگری واکوتوریستی است وبه نظر نقاط ضعف آن در حدی نیست که بتواند مانع این هدف باشدوبا تکیه بر این منابع ونقاط قوت می توان نقاط ضعف آن را ازبین برد وآنها را به نقطه قوت تبدیل کردد.ازسوی دیگرمجموع امتیازنهایی عوامل خارجی 78/2میباشد و این عدد بزرگتر ازعدد5/2میباشدواین نشان دهنده این است که شهرستان کلیبردرزمینه اکوتوریسم ازلحاظ عوامل خارجی ازوضعیت مطلوبی برخوردار است وبه عبارتی دارای فرصتهای خوبی است وبه منظور استفاده ازاین فرصتها نیازمند ارائه راهبردهای مناسبی درجهت برطرف کردن نقاط ضعف وخنثی کردن عوامل تهدید کننده باهدف توسعه ورونق اکوتوریسم  شهرستان کلیبرمی باشند.به همین منظور در مرحله بعد با استفاده از همین مجموع نمرات عوامل داخلی وخارجی در ماتریس ارزیابی عوامل داخلی وخارجی مشخص شد نقطه ای که آنها همدیگر را قطع می کنند در ناحیهSOقرار دارد بنابرین به منظور توسعه اکوتوریسم شهرستان کلیبر باید برراهبردهای SOیا راهبردهای رقابتی/تهاجمی تأکید کرد ودیگر راهبردها در الویت بعدی قرار دارند.خوشبختانه راهبردها به گونه ای ارائه شدند که همگام با اهداف تحقیق ودرجهت روند توسعه پایدار می باشند.ازبین راهبردهای مطرح شده راهبردهای توجه به مشارکت مردم وتشویق آنهادر امر گردشگری-تبدیل منابع طبیعی به جاذبه های گردشگری باتوجه به رویکرد پایداری- اعمال راهکارهای حمایتی و تشویقی در احداث تفرجگاها و توسعه طبیعت گردی بارعایت مسائل زیست محیطی- توجه به رویکردهای پایداری درفعالیتهای کشاورزی و دامداری وافزایش کنترل ونظارت برجنگلهاومراتع -انجام مطالعات ارزیابی اثرات زیست محیطی فعالیت های عمرانی و انسانی به منظورپیاده سازی رهیافت سبز- توسعه زیرساختهای گردشگری وراههای منتهی به جاذبه های طبیعی بارعایت نکات زیست محیطی- توسعه مسیرهای طبیعت گردی و نصب تابلوهایی با علائم و جملات اخلاقی متناسب با اهداف طبیعت گردی پایدار- توسعه مسیرهای پیاده روی وافزایش ایمنی وسرویس دهی آنهاوجلوگیری از ترددماشین های مولد آلودگی در مسیرهای منتهی به مناطق حفاظت شده وجاذبه های جنگل- فراهم کردن زمینه های استفاده از اسب وقاطر ودرشکه جهت رفت وآمد در داخل جنگل و مناطق حفاظت شده وپرهیز از بکارگیری ماشین برای عبور و مرور،ازجمله راهبردهایی هستند که در جهت توسعه پایدارگردشگری واکوتوریسم شهرستان کلیبر تدوین شدند .
درمرحله بعد با استفاده از مدل برنامه ریزی راهبردی/QSPMالویتهای راهبردی اکوتوریسم شهرستان کلیبرمشخص شدندوراهبردهای ارتقای منطقه حفاظت شده ارسبارن به پارک ملی، تبدیل منابع طبیعی به جاذبه های گردشگری باتوجه به رویکرد پایداری، فراهم کردن زمینه های استفاده از اسب وقاطر ودرشکه جهت رفت وآمد در داخل جنگل و مناطق حفاظت شده وپرهیز از بکارگیری ماشین برای عبور و مرور،بابالاترین امتیازبه ترتیب درالویتهای اول تا سوم راهبردهای توسعه اکوتوریسم شهرستان کلیبر قرار گرفتند.با اتمام مراحل برنامه ریزی راهبردی توسعه اکوتوریسم شهرستان کلیبربه این نتیجه می رسیم که شهرستان کلیبر در زمینه اکوتوریسم از عوامل داخلی خوبی برخوردار است یعنی نقاط قوت اکوتوریسم آن بر نقاط ضعف اش برتری دارد ودر واقع نقاط ضعف آن نمی تواند مانع توسعه اکوتوریسم در این منطقه بشود وازطرف دیگر دربعد خارجی نیز  فرصتهایی که درپیش روی اکوتوریسم شهرستان کلیبر قرار دارد بیشتر از تهدیدهای آن است وعوامل تهدید کننده در حدی نیست که مانع توسعه اکوتوریسم آن بشود ولی به منظور جلوگیری از گسترش نقاط ضعف وعوامل تهدید کننده اکوتوریسم شهرستان کلیبر می توان با تکیه برنقاط قوت وفرصتهای پیش روی آن آنها را به یک نقطه قوت وفرصت درجهت توسعه اکوتوریسم تبدیل کرد برای رسیدن به این امر استفاده از راهبردهای تدوین شده وبکارگیری این راهبردها در برنامه ریزی گردشگری واکوتوریستی شهرستان کلیبرمی تواند به رشدو توسعه اکوتوریسم در این منطقه کمک کند واز طرف دیگربا نگاه به راهبردهای اکوتوریسم شهرستان کلیبربه این نتیجه می رسیم که کارشناسان ومسئولین، گردشگری واکوتوریسم پایدار را درک کرده اند وراهبردها طوری تدوین شده اندکه درکنار بهره برداری ازجنبه گردشگری منابع وجاذبه های طبیعی ،محافظت وپایداری این منابع نیز تأکید شده است واین نشان می دهد که کار شناسان ومسئولان در انتخاب این راهبردها رویکرد پایداری داشته اند.

در صورت نیاز به مشاوره در زمینه انجام پایان نامه با موضوع اکوتوریسم با ما در ارتباط باشید.