آکادمی و موسسه علمی پژوهشی ابن سینا

جمع بندی یافته های کمی

بیش از 90 درصد درصد افراد ساکن در خوابگاه خصوصی سنی معادل 25 سال و بیشتر داشته اند این نسبت در ساکنان خوابگاه دولتی قدری کمتر و معادل 80 درصد بوده با این همه میانگین سنی در دو نوع خوابگاه تفاوت چندانی نداشته است.همچنین میانگین پایبندی دینی در ساکنان خوابگاه دولتی بیشتر از ساکنان خوابگاه خصوصی بوده است. پایبندی دینی پایین در ساکنان خوابگاه خصوصی 83 درصد و در ساکنان خوابگاه دولتی 64 درصد بوده و در مجموع پایبندی دینی در هر دو خوابگاه پایین بوده است.
معیارها و ویژگی هایی که برای برازندگی یک زن ذکر شده که یکی از مولفه های هویت جنسیتی استدر ساکنان خوابگاه خصوصی مدرن تر و مادی گرایانه تر از ساکنان خوابگاه دولتی بوده است به طوری بیش از 80 درصد آنان بر اهمیت ویژگی های فیزیکی و ظاهری در برازندگی یک زن تاکید نموده اند. اما این نسبت در دختران ساکن خوابگاه دولتی 57 درصد بوده است.
اهمیت خودآرایی و آراستگی ظاهری نیز در نزد 72 درصد ساکنان خوابگاه های خصوصی و 40 درصد ساکنان خوابگاه دولتی بالا بوده و نشان می دهد در نمونه مورد مطالعه ما ساکنان خوابگاه خصوصی بیشتر از ساکنان خوابگاه دولتی به این عامل اهمیت می دهند. 
با توجه به این که شهر بزرگی چون تهران بیشتر در معرض هویت های جنسیتی مدرن قرار دارد و در چنین شرایط و فضاهایی بدن و نمای ظاهری آن نقش مهمی در بازنمایی هویت فرد ایفا می کند دور از انتظار نیست که دخترانی که حداقل سه سال در محیط نسبتا باز خوابگاه خصوصی زندگی کرده اند و از طریق حضور در دانشگاه، رسانه های جمعی و دوستان با ارزش ها و معیارها و جدیدی آشنا شده اند نسبت به هویت های جنسیتی مدرن و ارزش ها و معیارهای مادی گرایانه گرایش بیشتری داشته باشند. با این همه بهره مندی از منابعی که امکان تأمل و باز اندیشی در هویت های موجود اعم از سنتی و مدرن را برای فرد میسر می سازد از جمله هویت شخصیتی استوار و گرایش دینی به فرد این امکان را می دهد که آگاهی بیشتری از هویت های اجتماعی و فرهنگی پیدا کرده و موضع نقادانه تری در مقابل آنها اتخاذ کند.
 

در مرحله اول تکوین هویت فرهنگی و دگرگونی زیست جهان اجتماعی، شخص معمولا دست به مقاومت در برابر ارزش های جدیدی که در معرض آن قرار گرفته است می زند.
بر اساس نظر برگر چنانچه فرد از ذخیره معرفتی ]تربیتی یا دینی[ برخوردار باشد می تواند این وضعیت را مدیریت کند و از مسیرهای معمول و موجود زندگی آگاه شده و به چندگانگي مسیرزندگي خويش سامان بخشد(برگر و دیگران، 1381: 79). هم از این روست که در پژوهش ما افرادی که از اعتماد بنیادی و تعلقات خانوادگی و گرایش های معنایی و دینی بالا برخودارند توانسته اند نگاهی نقادانه و تامل آمیز به هویت های موجود(اعم از سنتی و مدرن) داشته باشند. زیرا غیر عقلانیت های نهفته در سنت فرهنگ ایرانی را که به غلط به دین نسبت داده می شود و آموزه های دینی ایدئولوژیک، مردسالارانه و غیرانسانی نادرست و بنیان های مدرنیته غربی از جمله فردگرایی، مادی گرایی، مصرف زدگی، لذت جویی و خودشیفتگی را مورد ارزیابی نقادانه قرار داده و با شناسایی و ترکیب ویژگی های مطلوب سنت ایرانی و اسلامی و و یژگی های مدرن، هویت فرهنگی جدیدی را ایجاد کرده و از این طریق یکپارچگی و انسجام، هویت جدیدی را کسب کرده اند. این افراد ذهنی ساختاریافته داشتند و در زمان ورود به محیط جدید و زندگی در خوابگاه، اسیر مباحث و عقاید مطرح در این محیط ها نشدند. آنها با تکیه بر عقاید مستحکم که تا حدودی در ذهن شان نهادینه شده، به راحتی، مباحث مخالف را می شنوند و با آنها آشنا می شوند بدون آنکه عقاید خودشان درمعرض چالش قرار گیرد. این افراد هنگام بازنمایی هویت فرهنگی خود بر سنت ها تاکید می کنند هرچند با زندگی مدرن آشنایند.
گونه دیگری از هویت فرهنگی در افراد مورد مطالعه ما مربوط به دخترانی است که در جریان قرار گرفتن در زیست جهان خوابگاه و محیط جدید و مدرن شهر تهران و با توجه به آزادی و رهایی از کنترل های سنتی خانوادگی و اجتماعی،مجذوب ارزش ها و هویت مدرن شده،آنها را پذیرفته و ارزش های سنتی و دینی اجتماع خود را نفی کرده سعی می کند شبیه جامعه مدرن شود.از این رو هنگام بازنمایی هویت فرهنگی خود از فرهنگ و ارزش های مدرن بهره بیشتری می گیرد. دختران غیر مذهبی ساکن خوابگاه دولتی وارد این دوره از تکوین هویت فرهنگی شده اند. تعلقات خانوادگی و دینی در آنها کمرنگ شده و اهمیت حریم خصوصی در آنان افزایش می یابد. در این شرایط زندگی مستقل برایشان جالب می نماید.
اما حتی این افراد نیز که احتمالا دارای سرمایه ها و ذخیره معرفتی و عاطفی پایینی هستند در این مرحله از تکوین هویت فرهنگی باقی نمی مانند چون خصلت انسان مقاومت و تامل در ساختارها و هویت های موجود و بازسازی یا بازتعریف آنهاست با افزایش آگاهی ها و ذخیره معرفتی و تجربیات جدید زندگی علیرغم همگون شدن با ارزش ها و ساختارهای مدرن و مطلوب شمردن زندگی مستقل خوابگاهی، به مقابله با ارزش های ساختاری جامعه جدید می پردازند. دانشجویانی که معاشرت با هم اتاقی ها و صمیمیت با دوستان خوابگاهی را در مرحله تثبیت برای کنارگذاشتن هویت های سنتی خود انتخاب کرده بودند اکنون نگاهی منفی به وضعیت اجتماعی زندگی خوابگاهی پیدا کرده و موضعی انتقادیدر برابر آن اتخاذ می کنند در این شرایط مجددا عدم یکپارچگی و چالش های هویتی در آنها پدیدار می شود که خود زمینه پیدایش هویت های ترکیبی جدید است. هرچه اندوخته هایی چون تحصیلات در مراتب بالای دانشگاهی و استقلال شخصیتی و مالی و ...در آنها بیشتر شود این مرحله زودتر در آنها بروز کرده و آسان تر می توانند به انسجام هویتی جدید دست یابند
دانشجویان غیرمذهبی ساکن خوابگاه خصوصی را به لحاظ تعاریفی که از هویت خود ارائه میدهند می توان در این مرحله از تکوین هویت فرهنگی دانست. این افراد در عین حال که ارزش های سنتی را نفی کرده و هویت ها و ارزش های مدرن را نیز به میزان زیادی پذیرفته اند در عین حال در تعریف هویت خود از توانایی ها و ویژگی های فردی خود نیز استفاده و بر چالش های هویتی خود فایق می آید .

جهت دانلود فایل کامل کلیک کنید

در صورت نیاز به مشاوره در زمینه انجام پایان نامه با موضوع هویت فرهنگی دختران با ما در ارتباط باشید.