آکادمی و موسسه علمی پژوهشی ابن سینا

ساختار رساله دکتری

پیش از توضیح در ارتباط با ساختار رساله دکتری لازم است تا شرح مختصری در ارتباط با معنی تز دکترا خدمت شما رائه نماییم. رساله دکتری و یا همان پایان نامه دکتری و یا همان  تز دکترا مجموعه ای مدون می باشد که دانشجو در آن تلاش می کند تا پیرامون موضوعی خاص توانایی های علمی خود را جهت یافتن بهترین پاسخ برای حل مسئله ارائه نماید.

شاید برای شما نیز این سوال پیش آمده که رساله دکتری چند واحد است؟ در کل رساله دکتری 18 الی 24 واحد از 36 واحد مقطع دکتری را به خود اختصاص داده است. بسته به انجام رساله دکتری مدیریت و یا انجام رساله دکتری معماری ممکن است تعداد واحد ها متغیر باشد. بهترین روش جهت آگاهی از تعداد واحد رساله دکتری پرس و جو از واحد پژوهش دانشکده می باشد.

در ارتباط با ساختار رساله دکتری باید بگوییم که این ساختار دانشگاه به دانشگاه و رشته به رشته متفاوت می باشد و هر دانشجویی پیش از انجام رساله دکتری خود باید با ساختار مربوط به دانشگاه و رشته خود آشنا باشد تا رساله او سرآخر مجوز دفاع کسب کند. هرچند در ساختار رساله دکتری رشته ها و دانشگاه های مختلف تفاوت وجود دارد با اینحال ساختار کلی رساله و پایان نامه در تمامی مقاطع یکسان می باشد و سعی ما در این مقاله پرداختن به این ساختار کلی می باشد.
در کل ساختار رساله دکتری به دو بخش پروپوزال و رساله تقسیم بندی می گردد. دانشجو پیش از هرکاری باید به تصویب پروپوزال خود مبادرت ورزد. در بخش پروپوزال ممکن است دانشجو مجبور به ارائه پیش پروپوزال باشد که در اکثر مواقع این ضرورت وجود دارد که دانشجو جهت تایید رساله دکتری خود پیش پروپوزال ارائه نماید و پس از تایید آن اقدام به تهیه پروپوزال اصلی نماید. پروپوزال دکتری اکثرا دو بخش دارد پروپوزال اصلی و فایل سمینار که دانشجویان باید هردو را تهیه نمایند. فایل پروپوزال مطابق با فرمت دانشگاه تهیه می گردد ولی فایل سمینار به سلیقه خود دانشجو بستگی دارد و این بخش حدودا شامل فصل یک و دو پایان نامه می باشد.

دومین بخش از ساختار رساله دکتری اصل رساله می باشد که پس از تصویب پروپوزال دانشجو باید اقدام به نگارش آن نماید. این بخش در اکثر رشته ها 5 فصل می باشد باینحال در انجام رساله دکتری علوم انسانی بعضا شاهد کاهش تعداد فصول به 3 بوده ایم. در کل ساختار رساله دکتری را بخواهیم تیتروار ذکر کتین به شرح زیر می باشد.

-    تعیین موضوع
-    نگارش پیش پروپوزال و تایید آن توسط اساتید راهنما و مشاور
-    انجام پروپوزال مطابق با فرمت دانشگاه و تصویب آن در شورای دانشگاه ( دفاع از پروپوزال)
-    نگارش فصول رساله دکتری
-    استخراج مقاله از پایان نامه و چاپ مقاله در مجلات مورد تایید وزارت علوم
-    پیش دفاع از رساله دکتری
-    دفاع اصلی
-    پذیرش مقاله دوم
-    انجام اصلاحات و فرمت بندی و تامام!

در کل موارد ذکر شده کلیات اصلی در ساختار رساله دکتری بودن که باید در تمام رشته و دانشگاه ها رعایت گردد. پیشتر در ارتباط با هر یک از این بخش ها به طور جداگانه مفصلا صحبت نموده ایم که می توانید با مراجعه به بخش مقالات ضمن مطالعه این مطالب ارزنده نمونه رساله دکتری در رشته های مختلف نیز دانلود نمایید تا با کلیات ساختار رساله و نحوه انجام رساله دکتری آشنا شوید.